Obudziłem się wypoczęty. Ogień w kominku był już rozpalony. W przepięknie położonym domu, wśród gaju oliwnego i kilku domów, nasza czwórka nie spędziła jednak za wiele czasu. Śniadanie zjedliśmy w trasie. To był dzień zwiedzania geoparku Naturtejo, o którym pracę magisterską pisze Kuba.
Zanim jednak wszystkie atrakcje, kilka słów wstępu. Geopark. Głównym celem jego tworzenia jest promocja geologii, a ściślej dziedzictwa geologicznego, które po uprzednim zabezpieczeniu i zagospodarowaniu turystycznym, może być udostępnione do zwiedzania. Logiczne i proste. Jest to miejsce o wyjątkowych walorach geologicznych, gdzie każdy może znaleźć odpowiedź na dręczące go pytania m.in. o to, jak powstał dany krajobraz, jakie skały go budują i dlaczego tak różnorodne.
Geoparki to jednak sprawa poważna. Oddział do Spraw Nauk o Ziemi UNESCO zapoczątkował w 1997 roku program wsparcia dla geoparków, do którego obecnie należy odwiedzany przez nas Geopark Naturtejo. Znajdziemy go więc – na liście 120 takich obszarów na świecie, w tym 4 z Portugalii – w Światowej Sieci Geoparków UNESCO (ang. Global Geoparks Network UNESCO). Uwaga, w Polsce mamy jedynie jeden Geopark na tej liście (od 2015 roku!), i to w dodatku częściowo polski. Jest to polsko-niemiecki geopark Łuk Mużakowa. Wróćmy do Portugali… Przynależność Naturtejo do tej elitarnej listy utwierdza nas w przekonaniu, że cel naszej wyprawy to coś wyjątkowego.
Już z samego rana zatrzymaliśmy się w górach, by podziwiać jeden z piękniejszych odcinków meandrującej rzeki Zêzere (purtug. Meandros do rio Zêzere) w okolicy Oleiros, pomiędzy łańcuchem Serra do Moradal a tamą Cabril. Co prawda szumu rzeki nie słyszeliśmy, jednak śpiew ptaków zdecydowanie nas zrelaksował. Uczucie to potęgował lekki, ciepły wiatr… Sielankę jednak trzeba było skończyć, gdyż podświadomie odzywał się napięty grafik.
Przed nami był jeden z przyjemniejszych spacerów, jakie może sobie zaserwować geoturysta w centralnej Portugalii. Wędrówka wzdłuż potoku Ribeiro da Água D’alta, pośród rzadkiego lasu, przez który ogrzewało nas gorące słońce, doprowadziła nas pod wodospad Fragas de Água d’Alta (portug. Cascata das Fragas de Água d’Alta). Jest to największy i najbardziej spektakularny wodospad w regionie Beira Baixa, w gminie Oleiros. Spływa on z 50 metrowego wzniesienia wieloma kaskadami, z czego najdłuższa ma 15 m. Tu spędzaliśmy przedpołudnie. Nie obyło się jednak bez małej sprzeczki, czy nasze auto da radę zjechać 2 km w dół leśną ścieżką pod sam potok, czy też nie. Spróbowaliśmy, nie dało… Niewielki stres szybko minął!
Widzieliśmy także Portas do Ródão (portug. Monumento Natural da Portas do Ródão) w rejonie Vila Velha de Ródão i Nisa – miejsce w geoparku najchętniej odwiedzane przez turystów, wizytówka parku uważana za najważniejszy portugalski ‘geomonument’ na poziomie krajobrazowym. Tutaj rzeka Tejo (pol. Tag) płynie głęboką doliną przecinając góry Serra das Talhadas i Perdigão. Nazwa Portas może być tłumaczona jako Brama, ze względu na kształt dwóch stromych ścian sięgających około 200 metrów wysokości rozciętych wspomnianą rzeką.
W geoparku znajdują się trzy takie bramy skalne. W południe wjechaliśmy na szczyt innej z punktem widokowym Cabeço Mosqueiro. Warto było wymęczyć nasze auto, gdyż na wierzchołku rozpościerała się niesamowita panorama… Oprócz możliwości podziwiania geomorfologii terenu, zaskoczyła nas świetnie przygotowaną infrastrukturę turystyczną – miejsca na grilla, plac zabaw dla dzieci, kapliczkę do modlitwy, spory parking itp.
Przed zachodem słońca wjechaliśmy zaś do najbardziej wyczekiwanej atrakcji tego dnia. Twardzielce granitowe Monsanto, Moreirinha, Alegrios (purtug. Inselberge graníticos de Monsanto, Moreirinha, Alegrios) w gminie Idanha-a-Nova powstały 310 mln lat temu w orogenezie waryscyjskiej, następnie zostały zerodowane swobodnym przepływem wód przez ich szczeliny i zniszczone wietrzeniem chemicznym. Dzięki takiej genezie zdezintegrowane bloki skalne są bezładnie porozrzucane na zboczach trzech twardzielców. Na jednym z nich (Moreirinha) stoją ruiny zamku – to właśnie nasz wyczekiwany punkt dnia. Niewiele poniżej zamku, na wysokości 650 m, w obrębie tego samego twardzielca, znajduje się wioska Monsanto. Nie znajdziecie drugiej takiej! To zdecydowane miejsce MUST SEE, dla każdego podróżującego w centralnej Portugalii. Monsanto uważane jest za „najbardziej portugalską wieś”. Duże wrażenia robią owe zdezintegrowane bloki skalne, które wtopione są w architekturę małych domków, domeczków i restauracji! Tak, można zjeść obiad na lub pod ogromnym głazem, co sami uczyniliśmy. Dzięki temu miejscu odkryłem kolejny smak, który będę próbował odtworzyć w domowych warunkach – tost z kozim serem i miodem (merci Jules). Niebo w gębie. Zobaczcie zdjęcia geoMIASTA, geoRESTAURACJI, geoHOTELU itp… Ah, żałuję jedynie, że nie dotarliśmy do geoPIEKARNI, gdzie serwują ciastka w kształcie trylobitów (pamiętacie – kambryjska eksplozja życia?). Następnym razem…
Oprócz opisanych wybranych atrakcji geoturystycznych zatrzymaliśmy się tego dnia także w Castelo Branco na pyszny mrożony jogurt, biskupie ogrody Jardim do Paço Episcopal oraz Centrum Interpetacji (biologicznej i geologicznej – trochę) Centro de Inspecções, gdzie oprócz multimedialnie przedstawionej geologii regionu, mogliśmy spróbować kajakowania rzeką Tejo. Wstęp do Centrum jest darmowy, wystawy nas jednak nie zachwyciły (prawdopodobnie z powodu braku tłumaczenia na język angielski).
Uwierzcie, że zmęczeni, ale szczęśliwi wróciliśmy do domu, by znów rozpalić ogień w kominku, zjeść przygotowaną kolacje, wypić wino, obejrzeć film i zasnąć…
Sunny Days Valley 
Jeju ile niesamowitych zdjęć !!! Świetnie 😀
PolubieniePolubienie
dziękuję!
PolubieniePolubienie
uwielbiam Twoje geoposty!
PolubieniePolubienie
haha, cieszę się! 🙂
PolubieniePolubienie
Karol Nycz, Ty zdolna bestio! 😀 Super miejsce, pozdro! :*
PolubieniePolubienie
buziaki!
PolubieniePolubienie
Super!
PolubieniePolubienie
Jak zawsze perfekcyjnie – wszystko dopracowane tak jak trzeba. Świetnie się czyta, a zdjęcia robią niesamowite wrażenie 🙂 !
PolubieniePolubione przez 1 osoba
Cudowne miejsca,przepiekne zdjecia,tez bym chciala tam byc !Dla takiego wyjazdu moge wybaczyc Ci ,ze nie spedzilismy razem Swiat 🙂
PolubieniePolubione przez 1 osoba